Ulga termomodernizacyjna – kompleksowy poradnik i kompendium wiedzy

W dobie rosnących cen energii i troski o środowisko naturalne, coraz więcej osób decyduje się na inwestycje w termomodernizację swoich domów. Prace te nie tylko podnoszą komfort życia, ale również pozwalają zaoszczędzić na rachunkach za ogrzewanie. Dodatkowym atutem jest możliwość skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej, która pozwala obniżyć podatek dochodowy.

Czym jest ulga termomodernizacyjna?

Ulga termomodernizacyjna to ulga podatkowa, z której mogą skorzystać właściciele lub współwłaściciele domów jednorodzinnych. Pozwala ona na odliczenie od podstawy opodatkowania wydatków poniesionych na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w ich domu.

Celem ulgi jest zachęcenie Polaków do inwestowania w poprawę efektywności energetycznej swoich domów, co przekłada się na:

• Oszczędności: mniejsze zużycie energii to niższe rachunki za ogrzewanie.
• Ekologię: zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery.
• Komfort: cieplejszy dom i zdrowszy mikroklimat w pomieszczeniach.

W skrócie: jeśli ocieplisz dom, wymienisz okna, zainstalujesz pompę ciepła lub zrealizujesz inne przedsięwzięcie termomodernizacyjne, będziesz mógł odliczyć poniesione wydatki od podatku.

Ważne: Ulga termomodernizacyjna dotyczy tylko domów jednorodzinnych. Nie można z niej skorzystać w przypadku mieszkań w bloku.

Dla kogo?

Z ulgi mogą skorzystać osoby fizyczne, będące:

• właścicielami lub współwłaścicielami domów jednorodzinnych. Definicja domu jednorodzinnego obejmuje budynki wolnostojące, w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służące zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiące konstrukcyjnie samodzielną całość, w których dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku.
• podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) rozliczającymi się:
  • według skali podatkowej (PIT-36, PIT-37),
  • podatkiem liniowym (PIT-36L),
  • ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Na co można przeznaczyć ulgę?

Katalog wydatków kwalifikujących się do ulgi jest obszerny i obejmuje m.in.:

• Ocieplenie przegród budowlanych: ocieplenie ścian zewnętrznych, ocieplenie poddasza, ocieplenie stropu nad piwnicą, ocieplenie fundamentów. W tym zakresie odliczeniu podlegają wydatki na materiały izolacyjne (np. styropian, wełna mineralna), kleje, siatki, kołki oraz robociznę.
• Wymiana stolarki okiennej i drzwiowej: wymiana starych okien i drzwi na nowe, o wyższych parametrach termoizolacyjnych.
• Modernizacja lub wymiana instalacji grzewczej: wymiana starego kotła na kocioł kondensacyjny, pompę ciepła lub inne urządzenie o wyższej sprawności energetycznej. Do ulgikwalifikują się również wydatki na montaż grzejników o niskiej temperaturze zasilania, instalację ogrzewania podłogowego oraz automatykę sterującą systemem grzewczym.
• Instalacja odnawialnych źródeł energii: montaż paneli fotowoltaicznych, kolektorów słonecznych, pomp ciepła do ciepłej wody użytkowej lub turbin wiatrowych.
• Montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła (rekuperacja): rekuperacja pozwala na odzyskanie ciepła z powietrza wywiewanego z pomieszczeń, co znacząco zmniejsza straty energii na wentylację.

Pełna lista wydatków kwalifikujących się do ulgi znajduje się w rozporządzeniu Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych,³ urządzeń i usług,⁴ od których poniesione wydatki są kwalifikowane do ulgi termomodernizacyjnej.

Ile wynosi ulga?

Maksymalna kwota odliczenia z tytułu ulgi termomodernizacyjnej wynosi 53 000 zł. Limit ten dotyczy wszystkich przedsięwzięć termomodernizacyjnych realizowanych w danym budynku. Współwłaściciele mogą odliczyć łącznie do 106 000 zł (po 53 000 zł na każdego).

Jak skorzystać z ulgi?

Aby móc odliczyć wydatki na termomodernizację od podatku, należy spełnić kilka warunków:

1. Prace termomodernizacyjne muszą być przeprowadzone w domu jednorodzinnym, którego jesteś właścicielem lub współwłaścicielem.
2. Wydatki muszą być poniesione w okresie 3 kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek.
3. Wydatki muszą być udokumentowane fakturami VAT. Na fakturze powinno być wyraźnie wskazane, że dotyczy ona wydatków kwalifikujących się do ulgi termomodernizacyjnej.
4. Należy złożyć zeznanie podatkowe PIT-36 lub PIT-37 za rok, w którym poniesiono wydatki, i wypełnić załącznik PIT/O. W załączniku tym należy podać wysokość wydatków poniesionych na termomodernizację.
5. Odliczenia dokonuje się od dochodu. W przypadku gdy poniesione wydatki przekraczają dochód, można je odliczać w kolejnych latach, ale nie dłużej niż przez 6 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek.

Przykład:

Pan Jan w 2023 roku wymienił w swoim domu okna na nowe, energooszczędne. Koszt wymiany wyniósł 20 000 zł. W zeznaniu podatkowym za 2023 rok pan Jan może odliczyć od swojego dochodu 20 000 zł.

W 2024 roku pan Jan ocieplił ściany swojego domu. Koszt ocieplenia wyniósł 40 000 zł. W zeznaniu podatkowym za 2024 rok pan Jan może odliczyć od swojego dochodu 33 000 zł (53 000 zł - 20 000 zł odliczone w 2023 roku). Pozostałe 7 000 zł pan Jan będzie mógł odliczyć w kolejnych latach.

Dodatkowe informacje:

• Ulga termomodernizacyjna przysługuje również w przypadku finansowania inwestycji z kredytu.
• Z ulgi można skorzystać jedynie w odniesieniu do budynków istniejących, a nie nowo budowanych.
• Ulga termomodernizacyjna łączy się z innymi ulgami, np. ulgą na dzieci.

Podsumowanie

Ulga termomodernizacyjna to atrakcyjna możliwość obniżenia podatku dla osób, które inwestują w poprawę efektywności energetycznej swoich domów. Warto zapoznać się z zasadami korzystania z ulgi i rozważyć jej zastosowanie.